Eru śtreikningar Žórólfs Matthiassonar į Icesave "réttari", en ķ samanburši viš Jón Danķels og Vilhjįlm Žorsteins?

Žórólfur Matthiasson birti 2. febrśar grein ķ Aftenposten.no žar sem hann fjallaši um Icesave, og žar stašhęfši hann mešal annars aš nśvirši Icesave skuldbindingarinnar vęri ašeins 6-8 milljarša norskra króna  (0.7-1.0B evra, 130-180 ma. króna). 

Aftenposten.no:  Et nei vil koste Island dyrt.

Žar sem žetta eru mun lęgri upphęšir en įšur hafa komiš fram, žį vaknaši nįttśrulega spurningin um hvernig hann reiknaši žetta śt.  Sem dęmi mį nefna aš Jón Danķelsson fékk śt 507 milljarša (įn nśviršingar) ķ sķnum śtreikningum, į mešan Vilhjįlmur Žorsteinsson fékk śt 290 milljarša nśvirt mišaš viš 1.5% evru-veršbólgu.  Ég fjallaši įšur hérna um mismuninn į milli žeirra tveggja, sem aš lokum skżršist vel śt mišaš viš žęr mismunandi forsendur sem žeir gįfu sér ķ śtreikningunum.  En nś kemur Žórólfur meš nżja śtreikninga žar sem hann fęr helmingi lęgri upphęš heldur en jafnvel Vilhjįlmur!


Forsendurnar į bak viš grein Žórólfs

Ég fjallaši um grein Žórólfs įšur hérna, žar sem ég reyndi aš svara honum mįlefnalega, en gat ekki stašfest śtreikningana žar sem allar forsendurnar vantaši.  Žórólfur, sem virtur fręšimašur viš Hįskóla Ķslands, į aušvitaš aš gefa upp allar forsendur og śtreikninga annašhvort meš greininni sjįlfri eša į vefsķšu sinni, en einhverra hluta vegna įkvaš hann aš gera žaš ekki.  Hann bętti śr žessu nśna fyrir helgina og birti aš lokum forsendurnar sem hann hafši gefiš sér.  Ķ Fréttablašinu sķšastlišinn fimmtudag birti hann grein, žar sem hann sagši mešal annars:

„Verši veršbólga aš mešaltali 2,5% į įri nęstu 15 įr mun eitt pund hafa tapaš 30% af veršgildi sķnu viš lok tķmabilsins. Séu opinberir reiknivextir 6% er stašgreišsluvirši 70 pensa sem falla til greišslu eftir 15 įr rétt innan viš 30 pens. Ég vona aš žaš falli ekki undir blekkingar aš ljóstra žessu upp. Sé IceSave-skuldbindingin stašvirt og nśvirt er veršmęti hennar į bilinu 120 til 180 milljaršar króna, allt eftir žvķ hvaša įvöxtunarkrafa er gerš og hvaša forsendur eru settar fram um veršlagsžróun ķ Bretlandi og Hollandi.“

Į Pressunni hefur Žórólfur sķšustu daga einnig veriš aš skylmast um upprunalegu greinina viš Ögmund Jónasson og Evu Joly.  Nśna ķ dag birti hann sķšan svar viš įskorununni frį InDefence og žar sem eftirfarandi kemur fram:

„Forsendurnar eru žessar: Samkvęmt minnisblaši Sešlabankans til Fjįrlaganefndar og Efnahags- og skattanefndar Alžingis 14. nóvember veršur virši Icesave-skuldarinnar meš vöxtum 285 milljaršar króna aš nafnvirši ķ įrslok 2015 verši endurheimtur 90%.  Verši endurheimtur meiri veršur virši skuldarinnar minna.  Ég geri rįš fyrir aš veršbólga ķ Bretlandi og Hollandi verši aš mešaltali 2,5% į įri fram til 2024.

Ég geri rįš fyrir aš Icesave skuldin verši greidd sem jafngreišslulįn į įrabilinu 2016 til 2023 ķ 8 afborgunum.  Žį greišslustrauma sem žannig koma fram afvaxta ég meš 6% reiknivöxtum.  Ég tek miš af žvķ aš skattar eru mjög hįir og aš mjög erfitt er fyrir ķslenska rķkiš aš afla lįnsfjįr.  Annars eru 6% opinberir reiknivextir ekki mjög hįir ķ alžjóšlegu samhengi.  Žį fęst aš nśvirši stašvirtrar skuldbindingarinnar er 180 milljaršar króna.“



Forsendur Sešlabankans um 285 milljarša skuld

Til aš skoša žessar nż-uppgefnu forsendur Žórólfs žį las ég aftur yfir minnisblaš Sešlabankans frį žvķ nóvember 2009, žar sem kemur fram aš nafnvirši skuldarinnar er įętlaš 285 milljaršar ķ lok įrsins 2015, mišaš viš gefnar forsendur um gengi ķ spį Sešlabankans og 90% endurheimtur frį Landsbankanum. 

Ekki kemur fram ķ minnisblašinu hvernig nįkvęmlega Sešlabankinn reiknaši śt žessa 285 milljarša, en ef viš tökum Icesave umsögn žeirra frį žvķ ķ jślķ 2009, mį uppfęra śtreikningana ķ Fylgiskjali 2 mišaš 90% endurheimtur og nżja gengisspį (175-169 ISK/EUR).  Žį fęst skuldaupphęš sem er eitthvaš nįlęgt 1.7B evra eša um 285 milljaršar (ég notast viš spį sešlabankans 169 ISK/EUR ķ śtreikningunum hér fyrir nešan)

Žaš veršur samt aš taka fram aš žessir śtreikningar Sešlabankans eru nś žegar ķ dag oršnir śreldir.  Eins og įšur hefur komiš fram, žį hefur skilanefnd Landsbankans tilkynnt aš engar greišslur verši ynntar af hendi til kröfuhafa fyrr en öllum mįlsóknum hefur veriš lokiš.  Žetta eru mjög slęmar fréttir, žar žetta gerir žaš aš verkum aš allar fyrri įętlanir žar sem mišaš var viš greišslur frį Landsbankanum įrin 2009 og 2010 standast ekki, og hęrri vextir leggjast į höfušstólinn fyrir vikiš.

Ennfremur, žį er ķ tölum Sešlabankans gert rįš fyrir aš öllum greišslum frį Landsbankanum verši lokiš fyrir 2016, en žetta nś ekki lengur raunhęft žar sem skuldabréf nżja Landsbankans (NBI) upp į 1.9B evra (322 ma.) veršur ekki greitt upp fyrr en į įrunum 2014-2018.  Žessi seinkun eykur einnig vaxtagreišslurnar sem leggjast į rķkisįbyrgš Ķslands. 

Ķ žrišja lagi žį reiknar bęši Sešlabankinn og Žórólfur meš žvķ aš Icesave skuldin mišist viš lok įrsins 2015, en samkvęmt samningnum žį er rétt dagsetning 5. jśnķ 2016.  Žetta gerir žaš aš verkum aš nęstum žvķ hįlft įr (155 dagar) bętist viš fyrra tķmabiliš žar sem įfallnir vextir leggjast ofan į.

Samkvęmt śtreikningunum sem geršir voru ķ žessari fęrslu og tekiš var tillit til žessara nżju forsenda, žį veršur höfušstóllinn įriš 2015 EKKI 1.7B evra (285 ma.), heldur 2.9B evra (490 ma.).  Af žessum 2.9B evra greišast u.ž.b. 0.75B evra (127 ma.) frį Landsbankanum, en eftir standa 2.15B evra (363 ma.) sem ķslenska rķkiš veršur aš greiša.

Žannig aš Žórólfur reiknar meš of lįgt nafnvirši į skuldinni 2015, 285 ma. ķ staš 490 ma., mišaš žęr nżjustu forsendur sem nś liggja fyrir.


Stašviršing og Nśviršing į Icesave skuldbindingunni

Nś kemur fram ķ uppgefnum forsendum Žórólfs aš hann vilji bęši stašvirša skuldbindinguna mišaš viš 2.5% veršbólgu OG sķšan nśvirša til višbótar mišaš viš 6% reiknivexti.  Žetta gerir samanlagt 8.35% nśviršingu (100% - 97.5% * 94%), sem er miklu hęrri prósenta heldur en hefur veriš notast viš alla Icesave śtreikninga hingaš til.  Til samanburšar mį geta aš Vilhjįlmur notaši 1.5% evru-veršbólgu viš nśviršinguna ķ sķnum śtreikningum.

Til aš fara yfir śtreikninga Žórólfs, tók ég fram töflureiknirinn og setti fyrst inn nśviršis-forsendurnar sem hann gaf sér:

    Įr
    2.5%6.0%8.35%
    20091.001.001.00
    20100.980.940.92
    20110.950.880.84
    20120.930.830.77
    20130.900.780.71
    20140.880.730.65
    20150.860.690.59
    20160.840.650.54
    20170.820.610.50
    20180.800.570.46
    20190.780.540.42
    20200.760.510.38
    20210.740.48
    0.35
    20220.720.450.32
    20230.700.420.30

Hérna mį sjį hvernig Žórólfur reiknaši śt 70 pensin og 30 pensin sem hann minntist į ķ greininni ķ Fréttablašinu. 

Ef viš tökum nś skuldaupphęšina sem Žórólfur gaf sér, 285 milljarša, og reiknum śt samkvęmt hans forsendum (jafngreišslulįn į įrabilinu 2016 til 2023 ķ 8 afborgunum), žį fįum viš śt eftirfarandi nišurstöšur (ekki alveg nįkvęmlega samkvęmt Icesave samningnum, en samt nógu nįlęgt):

    ĮrHöfušst.Afborg.VextirSamtalsNśvirt
    201628535.6
    15.851.427.9
    201724935.613.849.524.6
    201821435.611.947.521.7
    201917835.69.945.519.0
    202014335.67.943.516.7
    202110735.65.941.614.6
    20227135.64.039.612.7
    20233635.62.037.611.1
    Samtals0285.071.2356.2148.4


Samkvęmt žessu žį er nafnvirši greišslanna 356 ma. (285 + 71), į mešan nśviršiš mišaš viš 8.35% er 148 ma. sem er į bilinu 130 - 180 ma. sem Žórólfur gaf upp ķ Aftenposten greininni. 

Žvķ mį segja aš śtreikningar Žórólfs séu réttir, ef mišaš viš žęr forsendur sem hann gaf sér, rétt eins og įšur hjį Jóni Danķels og Vilhjįlmi Žorsteins.

Ef viš setjum inn raunverulegu skuldina 490 ma. sem greišist 363 ma. frį rķkinu og 127 ma. frį Landsbankanum, žį fįum viš śt 468 ma. nafnvirši og 196 ma. nśvirši mišaš viš 8.35%.  Mismunurinn mišaš viš nišurstöšu Jón Danķels (507 ma.) skżrist aš mestu leiti vegna hęrra gengi (180 ISK/EUR) sem notaš var.


Nišurstaša

Spurningin situr samt eftir, hvort žetta séu raunhęfar forsendur um nśviršingu sem Žórólfur gaf sér ķ greininni?  Aš mķnu įliti er stórvarhugavert aš nota nśviršingu meš kröfuprósentu sem er mikiš hęrri, heldur en veršbólgan fyrir evrur.  Žaš mį deila um hvort Vilhjįlmur meš 1.5% veršbólgu eša Žórólfur meš 2.5% hafi rétt fyrir sér um, en žaš hefur frekar lķtil įhrif į lokanišurstöšuna (305 vs. 275 ma.)

En aš bęta sķšan 6% reiknivexti ofan į 2.5% veršbólgu til aš fį śt 8.35% nśviršis-kröfu er einfaldlega śt ķ hött.  Žórólfur skżrir žetta śt meš aš skattar séu žegar mjög hįir og erfitt fyrir ķslenska rķkiš aš afla lįnsfjįr, og į žar vęntanlega viš aš kostnašur rķkisins viš öflun gjaldeyris sé eitthvaš nįlęgt 8.35%.  Žetta kemur mįlinu raunverulega ekkert viš, žar viš erum alls ekki aš tala um aš greiša 148 milljarša fyrir Icesave skuldbindinguna ķ byrjun įrsins 2009.

Sama hvort upphęšin er nśvirt eša ekki, žį mun ķslenska rķkiš alltaf žurfa aš greiša samkvęmt nśverandi Icesave-samningi 300-400M evra aš nafnvirši į hverju įri milli 2016 og 2023.  Eina spurningin er hvort Ķsland geti aflaš nęgilegra gjaldeyristekna (ķ nafnviršis-evrum), til aš greiša allar skuldbindingar sķnar, žar meš tališ Icesave.  Ef śtflutningur eykst og verš į įli og fiski hękkar žį mun žaš aušvelda greišslubyršina, en ef hann minnkar eša verš lękkar žį mun greišslubyršin verša erfišari.

Žaš versta viš nśviršinguna er aš žaš er bókstaflega hęgt aš fį śt hvaša nišurstöšu sem er, allt eftir žvķ hvaša prósenta er valin.  Aš nśvirša Icesave meš žessari hįu 8.35% kröfu eins og Žórólfur vill gera, eša 5.55% eins og Sešlabankinn leggir til, eša 1.5% veršbólgu eins og hjį Vilhjįlmi Žorsteins, felur einfaldlega raunveruleikann og ruglar fólk enn meira ķ rķminu.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Ómar Geirsson

Takk kęrlega Bjarni.

Žaš var mjög fróšlegt aš lesa žessa śttekt žķna.  

Til višbótar žvķ sem žś segir žį mį geta žess aš spįr um aš samdrįttur hęfist aftur ķ lok įrs 2009, svona į žeim tķmapunkti sem įhrifa af innspżtingu stjórnvalda ķ hagkerfin lyki, hafa ręst ķ Žżskalandi, og fįtt sem bendir til annars en aš sama gildi ķ öšrum stórum hagkerfum Evrópu.  Žaš leišir hugann af žvķ sem Jón Danķelsson benti strax į haustiš 2008 aš helsta ógn svona fjįrmįlakreppa vęri veršhjöšnun, og benti mįli sķnu til stušnings į Japan į sķšasta įratuginn eša svo.

Hvert er nśvirši ICEsave ef žaš veršur veršhjöšnun į hluta tķmabilsins???  Fer vissulega eftir žvķ hver hśn veršur, en samt hękkar sś forsenda heildarskuldbindinguna umfram žį 507 milljarša sem Jón fęr śt.

Eins mį alveg gera rįš fyrir meiri innspżtingu og sķšan óšaveršbólgu ķ kjölfariš, svona ķ anda Weimars.   Žį veršur nśviršiš ašeins  nokkrar milljónir.

Žaš sem ég er aš benda į aš žaš er hęgt aš gefa sér allskonar forsendur, til aš hękka og lękka skuldina.  Jón Danķelsson reiknar žvķ skuldina eins og hśn er.  Óvissan er alltof mikil til aš hęgt sé aš leyfa sér annaš.  

Žś bendir lķka réttilega į annan óvissužįtt og žaš er hvaš kemur śt śr eignasafni Landsbankans eftir öll mįlaferlin.  Žaš er ekkert sjįlfgefiš aš vilji rķkisstjórnar Ķslands um forgang innstęšna gangi eftir.  Fyrir utan aš meš įfrżjunum og aftur įfrżjunum haldi kröfuhafar žrotabśinu ķ gķslingu um ókomna tķš, eša allt žar til žaš gengur til samninga viš žį.  Žetta er žekkt samningatękni.

Og hvaša įhrif hefur įframhaldandi samdrįttur į skuldsett eignasafn????

Žaš aš segja aš allt fari ekki į versta veg, er ekki tęk röksemd eftir Hruniš 2008.  Allt getur fariš į versta veg, og žekktustu hagfręšingar heims, žeir sem eru ekki į kaupi viš aš kjafta įstandiš upp, žeir hafa miklar įhyggjur.  Vegna žess aš fjįrmįlakerfiš stendur į braušfótum, og samneyslan, sem hefur alltaf veriš drifkraftur, aš hśn dregst saman vegna hinnar gķfurlegrar skuldsetningar.  Ķ dag er žaš Grikkland, en Spįnn,  Ķtalķa og Ķrland žurfa örugglega į hjįlp aš halda lķka.  Og žaš er ekki endalaust hęgt aš taka žessa peninga śt śr hagkerfinu įn žess aš skera nišur eša auka skatta.

Žś gefur žér ekki spįforsendur ķ heimi sem er fullur af óvissu.  Allra sķst spįforsendur sem miša viš reynslu fortķšar žar sem allt var ķ lagi.  Ķ dag fellur öll óvissan į Ķsland, og lķklegast er žaš stęrsti glępur nśverandi ICEsave samkomulags. 

Og žaš er mikiš af raunveruleikaskyni fólks sem berst meš kjafti og klóm gegn śrbótum į samningnum ķ žį veru aš sś óvissa sé minnkuš.

Kvešja aš austan.

Ómar Geirsson, 14.2.2010 kl. 08:54

2 Smįmynd: Eyžór Laxdal Arnalds

takk fyrir

Eyžór Laxdal Arnalds, 14.2.2010 kl. 11:15

3 Smįmynd: Anna Sigrķšur Gušmundsdóttir

Takk fyrir Bjarni. Óvissan er nś žegar oršin óyfirstķganleg fyrir fjölda fólks! Bśiš er aš śthżsa fullt af fólki! Finnst fólki žaš įsęttanlegt?

Hvar į aš geyma žaš fólk mešan fundin er "įsęttanleg" lausn?

Į žaš fólk aš flżja frį žessu landi til aš lifa af bištķmann į mešan spįmenn hagfręšinnar og reikni-sérfręši-gervi-sénķ finna śt eitthvaš įsęttanlegt spįdóms-plagg?

Aš sitja sveltandi įn hśsnęšis og bķša eftir aš vellaunuš hagfręši-spįmanna-stéttin situr ķ hlżju hśsnęši meš nęgan mat og spįir ķ žaš sem enginn veit ķ raun er ekki bošlegt! M.b.kv. Anna

Anna Sigrķšur Gušmundsdóttir, 14.2.2010 kl. 12:20

4 Smįmynd: Helga Žóršardóttir

Takk fyrir Bjarni aš standa svona vel vaktina. Žaš er skelfilegt aš horfa upp į menn eins og Žórólf og Vilhjįlm vaša uppi meš alls kyns śtreikninga įn žess aš žeir gefi upp hvaša forsendur žeir nota. Žaš veršur aš stoppa svona rugl įróšur og til žess veršum viš aš nota rök eins og žś gerir svo vel.

Helga Žóršardóttir, 14.2.2010 kl. 18:00

5 Smįmynd: Gunnar Skśli Įrmannsson

Takk Bjarni fyrir frįbęra fęrslu og takk fyrir alla vinnuna, hśn hefur krafiš sinn tķma aš reikna allt žetta śt.

Gunnar Skśli Įrmannsson, 14.2.2010 kl. 18:07

6 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Śtreikningar byggšir į röngum forsendum geta veriš jafn réttir og śtreikningar byggšir į réttum forsendum.

Žaš er śtkoman sem skiptir mįli og hśn er nęgjanlega og fullnęgjandi rétt ef forsendurnar eru réttar og allar teknar meš ķ reikninginn.

Forsendur Žórólfs og Vilhjįlms er įn nokkurs vafa žęr aš žeir eigi ekki aš borga žetta.

Žaš er jafn rétt og aš sérhver Ķslendingur eigi ekki aš borga žetta.

Spį 2,5% veršbólgu ķ evrum frekar en 60% lęgri veršbólgu ķ evrum žaš er eitt 1,5% merkir aš meiri virkni veršur į uppbošsmörkušum ķ EU nęstu 30 įrin mišaš viš fyrri spįna. Lög EU um hęrri mešaltals veršgildisrżrnun evru aš mešaltali į 30 įrum koma ķ veg fyrir aš spį marktękt hęrri veršbólgu ķ evru rķkjum.

Žegar valdahafar stjórna ķ gegnum Sešlabanka eša kerfi žeirra eins og ķ EU fjįrmagnsflęši žannig aš haldi upp virkni į uppbošsmörkušum žį verša allir ašilar aš fį sömu hękkun og samsvara veršrżnum evrunnar.Žar sem sem vegiš mešaltal allra hękkana ķ geirum, er veršrżrnunar męlikvarši evrunnar žetta kallar žeir sem sitja hinum megiš viš boršiš bólgu hinsvegar er belgingur [ķ lękjum og vatnsföllum] [inflation] ženslur og bólgur ķ fjįrmagns flęši myndlżsingar betra orš. Žaš aš flęša inn getur valdiš stöšugri bólgu.

Ašal [stóra] efnahagsvandmįliš hér er aš EU hefur tekist aš fella gengiš hér um 40% og tryggt hękkun į sķnum śtflutningi til Ķslands um 66% ķ evrum varanlega.

Rįšstjórn sem lętur slķkt gerast er ekki aš vinna fyrir kaupinu sķnu og fręšingar ķ hennar žįgu sannarlega aš žjóna hagsmunum stęrstu alžjóša višskipta ašila Ķslands. 

Icesave er hluti af efnahagslegu sóknarhernaši valdhafs UK og Hollands til aš tryggja sķnar heildar žjóšartekjur óhįš inngöngu Ķslands ķ EU eša ekki.

Mešalmašurinn gerir nefnilega alltaf rįš fyrir einni forsendu eša tilgangi.

Žeir sem deila og drottna ķ skjóli sinnar alda reynslu vita um veikleika žeirra sem eru ekki eins langt komnir.  

Mešaltals formślan er forsenda sem tryggir aš sumir hagnast, sumir halda sķnu og ašrir tapa.  Heldur sį er veldur.

Grunnur sem beinir athyglinni į aš tryggja lįmarkskjör eingöngu kostar lķtinn yfirbyggingar og vaxtakostnaš almennt ķ žįgu heildarinnar.

Hentar Rķkjum  žar sem gott grunnlęsi er almennt og aušlindir nęgar til sjįlfbęrni.  Eins dauši er annars brauš. Sjįlfbęrni er bakland [vörn] sem tryggir įrangur ķ alžjóša samkeppni sókn.

Almenningur getur samžykkt aš vera eins ķ öllum rķkjum žaš munu valdahafar rķkjanna aldrei gera enda engin fordęmi fyrir žvķ ķ sögunni.

Ķslenskir hafa algjörlega meš eftirlįtsemi glataš trśveršugleika sķnum og viršingu ķ augum Valdhafa alžjóša samfélagsins. Eitt hafa žeir sannaš aš greindar skortur žeirra gerir hinum aušvelt aš hlunnfara žį til framtķšar.

70% žjóšarinnar mun gefa sér žį forsendu rétta aš hann eigi aš mati sumra aš bera tapiš en sumir aš halda sķnu og ašrir aš hagnast.

30% telja ennžį aš žeir muni hagnast.

Ķsland ķ efnahagslegu tilliti er ekki hęgt aš slķta śr samhengi viš stęrstu alžjóša višskipta ašila sķna, tilviljun en žaš eru UK og Holland ķ evrum og Pundum mišaš viš śtflutning. EU sem heild er langstęrst žökk regluverki sem virkar.

 Ef śtflutningur eykst og verš į įli og fiski hękkar žį mun žaš aušvelda greišslubyršina, en ef hann minnkar eša verš lękkar žį mun greišslubyršin verša erfišari.

Ef śtflutningur hękkar ķ evrum og pundum umfram mešal veršbólgu ķ ķ UK og Hollandi žį mun greišslubyrši Žórólfs of Vilhjįlms verša aušveldari er rökrétt įlyktaš.

Greišslubyršin mun hinsvegar alltaf vera erfiš eša óyfirstķgaleg fyrir okkur hinn sem viljum lifa meš reisn.   

Jślķus Björnsson, 14.2.2010 kl. 19:01

7 identicon

Sęll Bjarni

Mikill hvalreki aš rekast į žetta blogg žitt. Ég var alltaf aš bķša eftir svari Jóns Danķelssonar viš athugasemdum Vilhjįlms en sé aš hér hefur žetta allt veriš greint og skošaš.  Samkvęmt žessu viršist mér sem žķn nišurstaša sé aš Jón hafi notaš rangt gengi og ekki reiknaš meš vöxtum į endurgreišslum į lįni NBI. Mestu munar žó um nśviršisreikningana, og sérstaklega ef śtreikningar Žórólfs eru teknir meš. 

Mér finnst žś of haršoršur gagnvart nśviršisreikningum, žvķ žeir eru eina ašferšin til aš bera saman ķ einni tölu greišslur sem falla til yfir langan tķma. Ef mašur  t.d.tekur 20 Mkr lįn hjį Ķbśšalįnasjóši til 40 įra mun hann vęntanlega greiša til baka 60 Mkr aš nafnvirši. Telur žś žaš réttari lżsingu aš segja aš mašurinn skuldi 60 Mkr frekar en nśviršiš 20 Mkr (mišaš viš aš nśvirša meš raunvöxtum lįnsins). Eg held žvert į móti aš aš nafnveršiš 60 Mkr feli raunveruleikann og rugli fólk ķ rķminu. 

Tökum annaš dęmi, ef viš nęšum nżjum ICESAVE samningum žar sem vextirnir lękkušu um td. 1% og endurgreišslutķminn  hęfist 10 įrum seinna, og tęki 16 įr ķ staš 8. Žetta vęri aš sjįlfsögšu miklu hagstęšari samningur žó nafnviršiš hękkaši en hinsvegar myndi nśviršiš lękka og er žvķ miklu betri męlikvarši.

Žaš er reyndar alveg rétt aš hęgt er aš fį hvaš sem er śt meš nśviršisreikningum meš žvķ aš velja mismunandi vaxtaprósentu. Žaš žarf žvķ alltaf aš gefa upp reiknivexti žegar nśvirši er reiknaš.

Ķ  žessu samhengi er rétt aš benda į aš žaš er mjög villandi aš tala um 88% innheimtu į forgangskröfu ķ žrotabś LB. Žetta er nafnvirši į upphęšum sem falla til į löngum tima. Ég nśvirti žessar 1164 milljarša mišaš viš dreifinguna ķ grein Jóns og 5,55% vexti  og fékk žį śt 890 milljarša žannig aš innheimtan er ašeins 67% (890/1320).  Žaš vantar 33% innķ žrotabśiš žannig aš žaš gęti greitt śt allar innistęšur ķ dag eins og žegar hefur reyndar veriš gert. Ef menn taka ekki tillit til žessa viršist sem vextir séu ķ raun miklu stęrri hluti ICESAVE greišslanna en žeir eru ķ raun. Žetta var td alvarlegur galli ķ grein Jóns.   

Kvešja

Žorbergur Leifsson

Žorbergur Steinn Leifsson (IP-tala skrįš) 14.2.2010 kl. 21:17

8 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Finnst ykkur allt ķ lagi aš evran fari śr 120 ķ 180 į nokkrum mįnušum?

Jślķus Björnsson, 15.2.2010 kl. 01:02

9 Smįmynd: Bjarni Kristjįnsson

Sęlir Žorbergur,

Ég hef ķ sjįlfur sér aušvitaš ekkert į móti nśviršisreikningum į Icesave skuldbindingunni, ef žeir eru rétt notašir.  Žaš į aš vera sjįlfsagt skilyrši aš greinarhöfundur gefi upp strax ķ upphafi hvaša įvöxtunarkrafa er notuš, og setur fram rökstušning fyrir prósentunni. Eitt versta dęmiš sem ég hef séš hingaš til, er žegar vaxtaprósentan sjįlf 5.55% er notuš til aš nśvirša vextina śt śr dęminu, įn nokkurra skżringa. 

Nśviršing er mjög hjįlpleg til aš bera saman greišsluflęši ķ framtķšinni frį tveimur eša fleiri mismunandi fjįrfestingarkostum. Dęmiš sem žś nefnir er klassķskt. Hérna er annaš dęmi: Ef viš tökum 1000 krónur aš lįni ķ 15 įr į 5% vöxtum meš 1000 krónu endurgreišslu ķ lok tķmabilsins og berum žaš žaš sķšan saman viš sama lįn meš 10% föstum greišslum į įri en engri höfušstólsgreišslu ķ lokin, žį fer žaš eftir įvöxtunarkröfunni hvort kosturinn er betri.  Ef įvöxtunarkrafan er minni en 4% žį eru 10% greišslurnar betri (lęgri aš nśvirši), en ef įvöxtunarkrafan er meiri en 4% žį eru 5% greišslurnar meš höfušstólnum ķ lokin betri kostur.  Žetta er aušvelt aš samžykkja žar sem hęrri įvöxtunarkrafa gefur 1000 krónu greišslunni eftir 15 įr minna gildi.

En žaš er mikilvęgt aš muna aš žegar viš erum aš meta Icesave skuldbindinguna, erum viš einfaldlega EKKI aš bera saman tvo kosti fjįrfestingakosti meš mismunandi greišsluflęši. Žess ķ staš, erum viš aš reyna aš meta hvort viš höfum raunverulega MÖGULEIKA į greiša įrlegu Icesave upphęširnar ķ gjaldeyri eftir 8-15 įr (300-400M aš nafnvirši ķ evrum į įri).

Er Žórólfur virkilega aš halda žvķ fram aš viš munum geta aukiš śtflutning okkar um 8.35% įri aš nafnverši ķ evrum nęstu 15 įrin?

Žaš mį kannski réttlęta žaš aš nota veršbólguprósentu evru, eins og til dęmis Vilhjįlmur gerši ķ sķnum śtreikningum.  Žaš mį lķklega frekar aušveldlega sżna fram į meš rökum aš fisk og įlverš sé aš einhverju leiti hįš veršbólgu.  Ef viš bętum viš nżjum įlverum eša į annan hįtt aukum okkar śtflutning, žį vęri einnig sjįlfsagt aš taka tillit til žess ķ śtreikningunum.

En aš bęta ofan į 2.5% veršbólguna einhverjum 6% reiknivöxtum, eins og Žórólfur gerir, er einfaldlega ekki byggt į neinum raunverulegum forsendum um aukningu į greišslugetu Ķslands ķ framtķšinni. 

Varšandi hvaša gengi er notaš ķ śtreikningunum, žį er ekki til neitt eitt RÉTT gengi ķ framtķšinni.  Eina sem viš getum gert er aš reyna aš meta hvort ķslenska krónan muni lķklega hękka eša lękka į nęstu įrum.  Sešlabankinn notaši mešalgengiš 140-150 fyrir evru ķ Jślķ 2009, en nokkrum mįnušum seinna ķ nóvember höfšu žeir hękkaš spįna ķ 170 krónur. Jón Danķels einfaldlega įkvaš aš nota gengi dagsins sem var 180 krónur sem er alveg eins rétt eins og 170 krónur.  Ašalmįliš er aš sama hvaša gengi er notaš, žį į aš gefa žaš upp meš śtreikningunum.

Til aš minnka mögulega skekkju vegna gengisbreytinga, žį geri ég alltaf alla mķna śtreikninga upphaflega ķ erlendu gengi, og fęri žį sķšan yfir ķ krónur eftir į.

Bjarni Kristjįnsson, 15.2.2010 kl. 01:28

10 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Žjóšverjar voru leišandi [rįšandi] ašilar ķ aš halda upp krónu į sķnum tķma.

Hafa žeir hag af žvķ ķ framtķšinni aš leiša aftur eftirspurn eftir krónum?

Mun einhver annar bjóša hįtt ķ krónur ķ framtķšinni į uppbošum Sešlanbankans?

Ef žį, hversvegna?  

Jślķus Björnsson, 15.2.2010 kl. 01:39

11 Smįmynd: Bjarni Kristjįnsson

Sęlir Jślķus,

Žegar erlendir ašilar mistu trśna į okkar gjaldmišli ķ kjölfar hrunsins, žį var žaš ein af afleišingunum aš gengi krónu lękkaši mikiš.  Ķslenska krónan hefur einfaldlega engan trśveršuleika lengur erlendis, og žaš mun taka langan tķma aš bęta śr žvķ.  Žaš er ekki einu sinni mögulegt įn beinnar ašstošar erlendra ašila. 

Viš getum kvartaš mikiš yfir genginu, en žangaš til erlendir ašilar fį aftur trś į okkar efnahagstjórn, žar meš tališ krónunni, er einfaldlega ekkert sem viš getum gert viš žvķ. 

Bjarni Kristjįnsson, 15.2.2010 kl. 01:46

12 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Žaš gildir nś svo um alžjóša įhęttufjįrfesta aš [ekki Ķslenska] aš lįmarka įhęttu t.d. hugsa. Žetta vor kallašir hįkarlar hér įšur og hinir litlu fylgja samkvęmt reglu hinum stóra T.d. Deutche bank. Žeir höfšu trś į Žjóšverjum ekki Ķslendingum. Žeir vita aš Ķslendingar kunna ekki alžjóšavišskipti, vegna skorts į reynslu og stęršfręši kunnįttu. 

Lestu skżrslur starfsmanna IMF sérķlagi žjóšarskżrslu Ķslands 2005. Žar talaš menn žroskaš eins og ég.

Žaš er varaš viš žvķ aš tenging hżbķlislįna viš belgingvķsir 80% fasteignavešanna til gjaldeyris lįntöku į alžjóša fjįrmįlmörkušum geti leitt til reišufjįrskorts [nżbyggingar geta ekki haldiš įfram į sama, ekki endalaust hęgt aš endur nżja langtķma jafngreislulįn] einning af vegna sömu tengingar geti ašilar leikiš sér aš žvķ aš hagnast į žvķ aš hętta aš kaupa krónubréf. Belgingur: inflation: žaš aš flęša inn. Innflęšišr lķka tįknaš innflęšiš bólguna.    Sešlabankar m.a. stjórna flęšinu eša belgingum inn ķ hina żmsu  [framleišslu] geira. Nišurstaša mešaltalsins er Neyslu vķsir.

Krónubréfa salan t.d. Deutche bank skapaši gjaldeyri til fjįrfestinga ķ EU 90%. Auka įhrif styrking krónu sem lękkaši framfęrslu kostnaš launžega į Ķslandi og hjįlpaši viš aš leggja nišur lķtli framleišslu fyrirtęki, undirbśningur aš inngöngu ķ EU. 

Hlutirnir frį boršinu žarna uppi eru nįnast spegilmyndin aš myndinni sem lišiš nišri gerir sér enda er žaš tamiš gegnum menntakerfiš til aš sjį hlutina sķna augum.

Allar stórar fjįrfestingar er įkvešnar og rįšgeršar uppi. Žegar Žjóšverja vantar hrįefni ķ fullvinnslu [sem skilar mestum innri viršisauka] žį eru žeir klįrir ķ aš fjįrmagna risa [til dęmis meš sķnum bönkum eša Fjįrfestinga Banka EU sem žeir eru 25% hluthafar ķ]  til aš skaffa žaš og reisa vinnslur til aš undirbśa žaš fyrir fullvinnslu.   Dęmi um žaš er įlveriš ķ Straumsvķk.

Hér er vel hęgt aš lifa sem smįgert EU sem bżšur upp į hįgęša lķfskjör almennt, viš eru ekki meš aušlinda skort heldur  [ętar aušlindir, vatn og orku] viš žjįumst ekki aš menningararfleišinni: stórborga ofmergš og hér er almennt lęsi sem IMF telur grundvöll fyrir umtalsverša hagvaxtaraukningu į alžjóšamęlikvarša .

Heima žjóšustugeiri skiptir engu mįli ķ alžjóša višskiptum. Hann mį fęra milli rķkja eftir žörfum.  

Erlendir fjįrfestar höfšu trś į Ķslenskri efnahagsstjórn vegna žess aš žeir gįtu grętt į vanžroska hennar og hśn įtti nóg af vešum og aušlindum.

Žjóšverjar og Frakkar og Hollendingar bśa ekki viš svona vanžroskašar efnahagstjórnir. Ég voni aš žeir fįi aldrei įvöxtunar [yields] trś į žeim aftur.

Žaš eru tvęr tegundir af erlendum hér fyrst žeir sem gręša į lįgu gengi krónunnar. t.d. Įlver.

Svo hinir sem gręša į žvi aš hśn styrkist og falli.

Ķslenskir fjįrfestar ęttu aš vera bestir žvķ žeir gręša į žvķ aš hśn styrkist eingöngu mišaš viš réttum grunni almennar velmegunar sé haldiš föstum. 

Hagfręši módeliš frį USA ķ kjölfar kreppunnar miklu, hentar okkar ašstęšum best. Meš nóg af hrįefnum og orku til aš breyta ķ söluhęf gęša veršmęti.  Žjóšartekjur sem teljast 1 flokks.

Jślķus Björnsson, 15.2.2010 kl. 04:12

13 Smįmynd: Einar Björn Bjarnason

Sęll Bjarni, įhugaveršir śtreikningar hjį žér eins og vanalega.

Hagvöstur sķšustu 3. mįn. 2009
Evrusvęšiš     0,4%
Žżskaland      0,0%
Frakkland       0,6%
Ķtalķa            - 0,2%
Spįnn           -0,1%
Grikkland      -0,8%
Eins og sést af žessari litlu töflu, er ég tók saman skv. nżśtgefnum tölum frį Evrópusambandinu, yfir 3. sķšustu mįnuši 2003, žį er efnahags framvindan aš valda vonbrigšum.
Žaš vęntanlega, mun auka lķkur į veršhjöšnun.
Aš auki, mį ķ allra besta falli bśast viš hęgri framvindu ķ Bretlandi.
---------------------
Annars er ég aš heyra frį mönnum erlendis, tal um aš verš į fasteignum ķ London séu bóla. En, žau kvį hafa hękkaš ķ seinni tķš žaš mikiš, aš einungis 13% skilji į milli veršs nś og žegar hęst var fyrir kreppu.
Ef žetta er rétt hjį žessum óhįšu sérfręšingum, žį eru lķkur į veršfalli miklar - og ķ framhaldinu, seinni kreppu ķ Bretl.
Margir, vara einnig viš žvķ, aš verš į veršbréfa-, skuldabréfa- og mörkušum fyrir hrįefni, séu óešlilega hį mišaš viš lķklega efnahags framvindu.
Žannig, aš nżtt veršfall sé į žeim svišum einnig lķklegt.
-------------------------
Hęttan, į "double dip" veršur aš teljast veruleg.
Kv

Einar Björn Bjarnason, 15.2.2010 kl. 16:15

14 Smįmynd: Jślķus Björnsson

Žetta eru hryllilegar tölur sem EBB birtir en ķ samręmi viš aš fjįrmagniš streymi frį EU yfir til Kķna og Indlands samkvęmt IMF heldur žetta rennsli įfram allavega til 2014.

Svo eiga GDP USA aš stefna upp mišaš viš aš EU stefni nišur. Įlķta mį žį aš Dollar styrkist mišaš viš evru. Sem er plśs fyrir greišslubyrši Vilhjįms og Žórólfs ķ evrum og pundum. Žótt sé bśiš aš spį UK meiri hagvexti en EU.   

Jślķus Björnsson, 15.2.2010 kl. 19:07

15 Smįmynd: Einar Björn Bjarnason

Bjarni - ein spurning.

Ķ staš žess, aš beita žessum 6% reikningsvöxtum til aš lękka upphęšina sbr. nśviršingu. Ętti ekki aš nota žau 6% til aš reikna hana upp, ķ stašinn.

En eftir allt saman, ef rķkiš hefur svo mikinn lįnskostnaš žį veršur sį kostnašur aukakostnašur viš žaš aš standa undir Icesave - ekki satt?

Kv.

Einar Björn Bjarnason, 16.2.2010 kl. 20:12

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband